Cây mật gấu – Công dụng và cách dùng cây mật gấu hiệu quả

Cây mật gấu được xem là một loại thảo dược mang đến nhiều loại ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, chúng cũng sẽ mang đến những ảnh hưởng tiêu cực nếu như bạn không biết cách sử dụng đúng cách và liều lượng phù hợp. Qua bài viết này HoangHaiGroup sẽ hướng dẫn đến bạn những công dụng và cách dụng loại thảo dược thần kỳ này.

Cây mật gấu là gì?

Cây mật gấu còn có tên khác Cây mật gấu Nam, cây lá đắng; tên khoa học: Gymnanthemum amygdalinum; họ: Cúc (Asteraceae). Lá có vị đắng khi nhai nhưng lại có vị ngọt lúc sau. Tất cả các bộ phận của cây như: thân, rễ, lá và quả đều có thể sử dụng để làm thuốc.

Mô tả về cây mật gấu

Cây lớn có thể cao hơn 7m. Lá có thể dài đến 50cm, có từ 4-10 cặp lá chét đính ở 2 bên. Hoa nở thành chùm mọc ở đầu cành màu vàng nhạt, Quả chín hình cầu hoặc hình trứng màu xanh có kích thước 1,5 cm, khi chín có màu tím đậm.

Khu vực phân bố

Cây này chủ yếu phát triển ở những nơi có khí hậu nóng ẩm hoặc khô. Nên cây thường được phát hiện nhiều ở các nước Đông Nam Á. Ở nước ta chúng được trồng ở những vùng đất cao như Lạng Sơn, Bắc Cạn, Cao Bằng.

Bộ phận dùng làm thuốc

Tất cả các bộ phận trên cây như rễ, thân, lá đều có thể sử dụng làm dùng làm thuốc. Lá cây khi sắc uống nước sẽ có vị đắng. Người ta thường phơi khô lá và thân cây để dùng dần.

Phân loại cây mật gấu

Đặc điểm cây mật gấu Nam

Cây mật gấu Nam hay cây kim thất lai, được tìm thấy và phân bố ở vùng phía nam nước ta. Cây này có thân nhỏ, mềm, có chiều cao chỉ từ 100 đến 150cm. Lá to, mềm và có lông tơ bao phủ.

Hoa nở thành từng chùm. Loại này chủ yếu sử dụng lá để làm thuốc. Chúng chữa trị viêm gan, bệnh trĩ, đau nhức xương khớp rất hay.

Đặc điểm cây mật gấu Bắc

Cây mật gấu Bắc hay cây hoàng liên ô rô. Loại này phân bổ chủ yếu ở miền bắc. Cây này có công dụng và tác dụng hiệu quả hơn nhiều so với cây ở miền Nam; và được người dân sử dụng như một vị thuốc quý.

thân gỗ cao từ 3 đến 4m, màu vàng. Lá có răng cưa dài từ 30 đến 40cm, đầu sắc nhọn và có gai ở phần cuống lá. Cuống lá dài, mỗi bên cuống có 3 đến 4 răng. Qủa mọng có dạng hình cầu.

Loại này khác với cây kim thất lai, chúng chủ yếu sử dụng phần thân gỗ để làm thuốc. Phơi khô sắc thuốc uống sẽ giúp thanh nhiệt.

Thành phần hoá học:

Vị đắng của lá do những chất alkaloids, saponin, tannin, glycoside. Cây chứa các hợp chất có tác dụng sinh học khác như: terpene, steroid, coumarin, flavonoid, acid phenolic, lignan, xanthone, anthraquinone, edotide and sesquiterpene (có tác dụng kháng ung thư).

Ngoài ra lá còn chứa các chất khoáng: magnesium, chromium, manganese, selenium, sắt, đồng, kẽm, Vitamin A, E, C, B1,B2. protein thô, chất xơ, chất béo, tro, carbohydrate, các acid amin quan trọng: Leucine, Isoleucine, Lysine, Methionine, Phenyl alanine, Threonine, Valine, Histidine, Tyrosine.

Vị thuốc cây mật gấu

Tính vị

Cây mật gấu có tính bình, lá có vị đắng. Cây mật gấu không có chứa chất độc, không gây ra tử vong cho động vật.

Quy kinh

Chưa có các nghiên cứu về những ghi chép trong kinh, sách.

Tác dụng dược lý và chữa trị

Cây mật gấu có công dụng với sức khỏe như thế nào?

1. Kích thích sinh sản Estrogen, duy trì Estrogen;
2. Chống ung thư;
3. Điều hòa đường huyết;
4. Tốt cho gan và thận;
5. Giảm cholesterol xấu trong máu;
6. Lợi sữa cho phụ nữ hậu sản;
7. Chống lão hóa;
8. Kháng viêm;
9. Giải độc;
10. Tiêu viêm;
11. Hạ sốt.

Dùng để điều trị các loại bệnh như:

1. Điều trị đau nhức xương khớp;
2. Chữa cảm sốt;
3. Chữa chứng tả lị;
4. Diệt trừ giun sán;
5. Điều trị rối loạn tiêu hóa;
6. Điều trị ho, ho có đờm;
7. Chữa cảm lạnh;
8. Chữa táo bón;
9. Chữa bệnh sốt rét;
10. Chữa chứng đau họng.

Cách dùng và liều dùng

Thân và lá của cây mật gấu có thể dùng ngâm rượu hoặc làm thuốc. Trong trường hợp dùng để làm thuốc, người dùng có thể phơi khô, sao vàng, sau đó sắc uống hoặc kết hợp sắc với những vị thuốc khác.

Liều dùng bạn chỉ nên dùng khoảng 10g/ngày. Tuy nhiên, liều dùng của vị thuốc này còn tùy thuốc vào bài thuốc chữa bệnh.

Công dụng chữa bệnh của cây lá mật gấu

1. Chữa bệnh đau dạ dày

Trong cây mật gấu có tính năng sát khuẩn cao rât công hiệu với những người mắc bệnh đau dạ dày mãn tính. đây còn là phương thuốc bổ trợ hữu hiệu cho việc khắc phục những căn bệnh về đường tiêu hóa như táo bón, hoặc bệnh viêm đại tràng mãn tính.

Cách dùng cây mật gấu để chữa bệnh đau dạ dày, bạn có thể kết hợp cùng với mật ong, hoặc ngâm rượu đều mang lại hiệu quả.

2. Chữa đau bụng giun

Đau bụng giun phổ biến ở cả trẻ nhỏ và người lớn, Sắt uống lá hoặc thân cây và kết hợp việc tẩy giun để khắc phục căn bệnh một cách triệt để nhất. Bạn cũng có thể kết hợp pha với mật ong giống như trị đau dạ dày.

3. Công dụng trị mụn

Trong nhân gian có một bài thuốc khá hay về loại cây này dùng để trị mụn hiệu quả bằng rễ cây mật gấu, rễ cây thành những lát nhỏ sau đó ngâm với rượu.

Bạn thoa lên các nốt mụn và để qua đêm sau đó rữa lại với nước sạch. Đây là cách loại bỏ mụn một cách an toàn mà vẫn đảm bảo hiệu quả mà không gây tác dụng phụ.

4. Giúp phòng & điều trị bệnh sỏi thận

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh việc sử dụng cây này cho hỗ trợ điều trị bệnh sỏi thận rất hiệu quả.

5. Các bệnh về gan

Cây mật gầu được biết đến là cây thuốc có công hiệu chữa các bệnh về gan. Chúng có tác dụng làm bình ổn gan, men gan cao, viêm gan hay gan yếu. Thậm chí mật gấu còn có tác dụng phục hồi gan đã tổn thương đến 80%.

6. Phục hồi các chấn thương

Lá cây mật gấu còn hỗ trợ cho việc phục hồi các chấn thương, như: làm tan các vết máu tụ, giảm đau, phục hồi ở những mô đã bị dập nát. Ngoài ra những chấn thương cũng được phục hồi khi sử dụng mật gấu làm giảm các chỉ số Cholesteron và lipid máu…

7. Giúp giảm cân

Bệnh cạnh việc sử dụng để trị mụn cây thuốc này còn có công dụng trong làm đẹp khác nữa là hỗ trợ giảm cân. Bạn có thể giảm cân bằng cách nấu lá mật gấu tươi sắt lấy nước chia làm 3 lần uống vào các thời điểm khác nhau trong ngày.

Sử dụng đều đặn hàng ngày sẽ giúp cho cơ thể bạn đào thải lượng độc tố cần thiết và cũng là cách giảm cân an toàn hiệu quả cũng như không gây ra các tác dụng phụ.

8. Chữa bệnh tiểu đường

Đối với bệnh tiểu đường cây mật gấu có tác dụng duy trì và ổn định lượng đường huyết trong máu. Dùng thân hoặc lá mật gấu tươi đun với một lít nước đợi sôi để dùng, có thể uống thường xuyên để thay trà trong ngày.

Tuy nhiên các bạn cũng cần lưu ý mỗi ngày chỉ nên uống từ 2-3 ly và không thay thế cho nước lọc uống trong ngày.

9. Chữa chứng đau nhức

Cây này có công dụng chữa chứng đau nhức chủ yếu do nguyên nhân thời tiết thay đổi, có thể kết hợp dạng đường uống hoặc bôi đều được. Các bạn có thể tận dụng mọi phần của cây mật gấu như hoa cây mật gấu, lá và rễ để chữa các căn bệnh liên quan đến chứng nhức mỏi.

Tác hại của cây mật gấu

Tuy mang lại nhiều công dụng cho sức khỏe nhưng cây mật gấu cũng có một số tác dụng phụ nếu không sử dụng đúng cách, dưới đây là một số tác hại cây mật gấu mang lại.

1. Ngộ độc thực phẩm

Sử dụng cây mật gấu quá liều lượng và trong thời gian dài có thể dẫn đến ngộ độc gây buồn nôn, xây xẩm mặt mày, đau bụng, chân tay run rẩy và có thể ngất

Và nếu chưa biết mật gấu có tác dụng phụ hay không thì ngộ độc là triệu chứng rõ nét nhất nếu bạn sử dụng không đúng cách.

2. Ảnh hưởng đến đường ruột

Bất kỳ loại thực phẩm, cây thuốc nào cũng vậy nếu sử dụng quá mức sẽ là con dao 2 lưỡi gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bạn. Dù biết rằng mật gấu rất tốt cho các vấn đề liên quan đến đường tiêu hóa nhưng nếu sử dụng quá liều có thể gây hại và trực tiếp ảnh hưởng đến đường ruột của bạn.

3. Ảnh hưởng trực tiếp đến huyết áp

Trong một số trường hợp cây này được cho là ảnh hưởng đến huyết áp. Đặc biệt là dùng nhiều hàng ngày sẽ khiến cho huyết áp lên xuống thất thường, ảnh hưởng đến sức khỏe cá nhân, đặc biệt nguy hiểm với những người từng có tiền sử bị đột quỵ.

4. Gây suy giảm hệ miễn dịch

Như các bạn đã biết nếu sử dụng kháng sinh liều lượng thường xuyên có thể gây nhờn, mất tác dụng và làm kém sức đề kháng của cơ thể. Tương tự như vậy với mật gấu dùng quá nhiều cũng có tác dụng phụ như với phần lớn các kháng sinh trên thị trường.

Đã có những cảnh báo về việc sử dụng mật gấu lâu dài có thể làm tê liệt hoặc yếu đi khả năng miễn dịch.

Cách dùng cây mật gấu

Bài thuốc uống

Bài thuốc có công dụng giúp mát gan, tiêu độc và giải rượu. Tuy nhiên, người bệnh cần thực hiện theo liều lượng hợp lý, không lạm dụng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Cách làm:

Chuẩn bị: 1-2 cây lá mật gấu.

Thực hiện: Đem hoàng liên gai đi rửa sạch, phơi khô ráo nước rồi thái lát nhỏ. Sau đó cho nguyên liệu vào nồi sắc với 200ml nước trong vòng 15 phút đến khi sôi thì bỏ ra sử dụng.

Bài thuốc này còn giúp hỗ trợ điều trị các bệnh chóng mặt, đau mắt, ù tai, mỏi gối hay ho lao, mất ngủ cũng rất hiệu quả.

Cách ngâm rượu cây mật gấu

Chọn cây mật gấu ngâm rượu

• Đối với cây mật gấu miền Nam: chủ yếu sử dụng lá cây là chính.
• Đối với cây mật gấu miền Bắc: chủ yếu sử dụng thân, rễ.

Nếu có thể nên chọn cây mật gấu miền Bắc sẽ ngon và mang lại hiệu quả tốt hơn. Nên chọn mua lúc cây này còn tươi. Không nên mua loại thân, rễ cây mật gấu đã được thái lát, phơi khô vì sẽ rất khó để phân biệt thật – giả.

Các bước tiến hành

Bước 1: rễ, thân về tiến hành rửa sạch. Nếu có lớp vỏ bên ngoài thì phải bỏ đi rồi rửa sạch, để ráu rồi chẻ nhỏ để ngâm rượu; để nhanh sử dụng được thì nên chẻ càng ngắn, càng nhỏ thì càng tốt.

Bước 2: bạn tiến hành đổ rượu trắng (khoảng 40 – 45 độ) vào theo tỷ lệ 1:10 (1kg rễ, thân sẽ ngâm với 10L rượu) đậy kín nắp, để nơi khô ráo thoáng mát.

Theo kinh nghiệm của chúng tôi thì rượu cây mật gấu để ngon thì phải ngâm trong thời gian tối thiểu 3 tháng.

[bg_collapse view=”link-list” color=”#4a4949″ icon=”arrow” expand_text=”Câu hỏi thường gặp” collapse_text=”Thu gọn câu hỏi” ]

Câu hỏi thường gặp về cây mật gấu

Những đối tượng nên dùng cây mật gấu?

Những người nên sử dụng cây này:

1. Bệnh nhân men gan cao, xơ gan, viêm gan B, viêm gan C;
2. Người thường xuyên phải tiếp xúc với bia, rượu;
3. Người bệnh sỏi mật;
4. Người bị đau lưng do thoái hóa xương khớp, sưng đau khớp;
5. Người bị bệnh béo phì;
6. Người tiêu hóa kém, bệnh nhân bị viêm đại tràng;
7. Người bị ho lao, khạc ra máu;
8. Người hay bị mất ngủ, đau nhức nửa đêm;
9. Người hay bị đi ngoài, viêm da dị ứng, viêm gan vàng da, mắt đau sưng đỏ;
10. Người bị mụn trứng cá, mụn nhọt.

Cây mật gấu có tác dụng gì?

Ngoài ra, lá đắng còn có một số tác dụng quan trọng sau:

1. Giảm cholesterol xấu. Nồng độ cholesterol cao trong cơ thể;
2. Chất chống oxy hóa;
3. Ung thư vú;
4. Axít béo;
5. Giảm sốt;
6. Điều trị sốt rét;
7. Hạ huyết áp;
8. Điều trị viêm ruột thừa.

Cho con bú có uống được lá mật gấu không?

Phụ nữ đang cho con bú nên sử dụng lá mật gấu vì trong các công dụng của lá mật gấu có công dụng giúp tăng tiết sữa cho con bú. Hạ cholesterol xấu.

Cây mật gấu trị bệnh gì?

Cây mật gấu nên được sử dụng để điều trị bệnh: đái tháo đường, huyết áp cao, các vấn đề về dạ dày, gan, người thường xuyên uống bia rượu, người có bệnh sỏi mật, đau lưng do thoái hóa, sưng đau khớp, béo phì, tiêu hóa kém, viêm đại tràng, ho lao, khạc ra máu, mất ngủ, viêm da, mụn nhọt, mụn trứng cá.

Chú ý: Thông tin bài viết trên đây về Cây mật gấu liên quan đến tác dụng của Cây mật gấu và cách sử dụng với mục đích chia sẻ kiến thức, giới thiệu các thông tin về thảo dược để cán bộ y tế và bệnh nhân tham khảo. Tùy vào từng trường hợp và cơ địa sẽ có toa thuốc và cách điều trị riêng. Người bệnh không được tự ý sử dụng thảo dược, mọi thông tin sử dụng thuốc phải theo chỉ định bác sĩ chuyên môn.

Nguồn: HoangHaiGroup

Video về Công dụng của cây mật gấu

Nguồn tham khảo:

Nguồn wikipedia.org bài viết Vernonia amygdalina – Wikipedia: https://en.wikipedia.org/wiki/Vernonia_amygdalina , cập nhật ngày 24/03/2017.

Nguồn ncbi.nlm.nih.gov bài viết Effect of Vernonia amygdalina Del. Leaf Ethanolic Extract on Intoxicated Male Wistar Rats Liver: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5489920/, cập nhật ngày 24/03/2017.