Trái nhãn: 10+ lợi ích với sức khỏe & lưu ý khi ăn

Nhãn là một loại trái cây mang lại giá trị dinh dưỡng rất cao, chúng còn là một món ăn vặt ưa thích của nhiều người. Bên cạnh đó theo nhiều ghi chép về y học chúng còn mang đến những lợi ích với sức khỏe. Sau đây hãy cùng với HoangHaiGroup tìm hiểu về các công dụng của long nhãn đối với sức khỏe.

Thông tin về cây nhãn

Nhãn hay long nhãn (được khoa học gọi là Dimocarpus longan). Chúng mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng như: năng lượng cao, giàu protein, các loại vitamin và khoáng chất như: vitamin C, B1, PP, kali, photpho, magie, sắt, axit hữu cơ, chất xơ, có lợi cho hệ thần kinh, tiêu hóa, tuần hoàn…

Loại cây này có nguồn gốc từ Nam Á, chúng không chỉ được sử dụng là một loại thực phẩm bổ dưỡng mà còn được sử dụng trong y học cổ truyền ở châu Á, nhờ vào thành phần dinh dưỡng độc đáo của nó.

Mô tả đặc điểm cây nhãn

• Cây nhãn thuộc loại cây ăn quả lâu năm, thân gỗ, có chiều cao khoảng 3-10m. Thân cây có vỏ cây xù xì, màu nâu xám.
• Lá màu xanh đậm, thuôn dài, mép nguyên, mọc so le, rộng 2,5–5 cm,dài khoảng 7-20 cm.
• Hoa màu vàng nhạt, với các hoa nhỏ mọc dày đặc thành chùm kẽ lá hoặc đầu cành, hoa nở vào tháng 2,3,4 hàng năm.
• Quả hình tròn, vỏ màu vàng xám, ra quả vào tháng 7-8 hàng năm, có cùi thịt màu trắng trong bọc lấy hạt đen láy.

Các giống nhãn

Một số giống nhãn thông dụng ở nước ta có thể kể đến như:

Nhãn lồng Hưng Yên: quả khá to, màu vàng nâu nhạt, cơm dày, hạt nhỏ. Phần thịt có vị ngọt đậm, giòn.

Nhãn đường phèn: được trồng nhiều ở Hưng Yên và được xem là giống ngon nhất tại vùng này; khi chín có cơm vàng, hột đỏ. Phần cơm dầy và giòn, trên mặt có những u nhỏ như đường phèn, nước quả có màu hơi đục.

Nhãn Hương Chi: cũng được trồng tại vùng đất Hưng Yên. Quả khá to, vỏ mỏng, hạt nhỏ, cơm dày, khi ăn cảm giác giòn, thơm và rất ngọt.

Nhãn xuồng cơm vàng: đặc sản nổi tiếng ở An Giang. Quả có dạng hình xuồng, vỏ quả màu vàng da bò, bề mặt quả có nhiều chấm nhỏ màu nâu đen. Cơm quả màu trắng hơi vàng, khi ăn có mùi ngọt, thơm, giòn.

Nhãn tiêu da bò: loại này có rất nhiều tại miền Tây. Chúng cơm rất dày, hạt nhỏ như hạt tiêu.

Nhãn cùi: giống này sinh trưởng khỏe, lá có màu xanh đậm, mép lá quăn nhiều. Quả có hình cầu hơi dẹt, vỏ có màu nâu vàng.

Nhãn Miền Thiết: Giống này được đánh giá là ngon hơn cả nhãn lồng.

Nhãn Sơn La: đặc sản của vùng đất Sơn La. Trái thơm, vỏ mỏng, quả to, ăn dịu ngọt, thanh mát hơn các loại khác.

Nhãn Thái: được nhập khẩu từ Thái Lan. Chúng có ưu điểm quả to, cùi dày, không quá nhiều nước nhưng rất ngọt.

Thành Phần dinh dưỡng của trái nhãn

Nhãn là một nguồn tuyệt vời cung cấp: kali và vitamin C, đồng, magie, photpho và mangan; ngoài ra còn có nhiều vitamin B, bao gồm axit folic .

Trái cây cũng tự hào có chất chống oxy hóa nhất định các polyphenol như corilagin, axit gallic và axit ellagic có thể làm tăng sức khỏe tổng thể của cơ thể.

Chất dinh dưỡng	Giá trị
Nước [g]	82,75
Năng lượng [kcal]	60
Năng lượng [kJ]	251
Protein [g]	1,31
Tổng lipid (chất béo) [g]	0,1
Tro [g]	0,7
Carbohydrate, do sự khác biệt [g]	15,14
Chất xơ, tổng khẩu phần [g]	1.1
Canxi, Ca [mg]	1
Sắt, Fe [mg]	0,13
Magiê, Mg [mg]	10
Photpho, P [mg]	21
Kali, K [mg]	266
Kẽm, Zn [mg]	0,05
Đồng, Cu [mg]	0,17
Mangan, Mn [mg]	0,05
Vitamin C, tổng axit ascobic [mg]	84
Thiamin [mg]	0,03
Riboflavin [mg]	0,14
Niacin [mg]	0,3
Threonine [g]	0,03
Isoleucine [g]	0,03
Leucine [g]	0,05
Lysine [g]	0,05
Methionin [g]	0,01
Phenylalanine [g]	0,03
Tyrosine [g]	0,03
Valine [g]	0,06
Arginine [g]	0,04
Histidine [g]	0,01
Alanine [g]	0,16
Axit aspartic [g]	0,13
Axit glutamic [g]	0,21
Glycine [g]	0,04
Proline [g]	0,04
Huyết thanh [g]	0,05

Bảo quản trái nhãn tươi lâu

Để nhãn được bảo quản lâu, tươi ngon, giữ được ngoại hình đẹp; bạn không nên để chúng quá lâu ở môi trường bên ngoài, tránh tiếp xúc trực tiếp ánh nắng mặt trời. Sau khi mua về rửa sạch và để trong ngăn mát tủ lạnh nhiệt độ từ 5 – 10 độ C.

Công dụng của nhãn đối với sức khỏe

Ngoài việc là một loại trái cây tráng miệng khoái khẩu của nhiều người, thì loại trái cây này cũng mang nhiều lợi ích cho sức khỏe, đáng chú ý có thể kể đến như:

1. Chăm sóc da

Vitamin C có hàm lượng cao trong nhãn, rất cần thiết cho quá trình tổng hợp collagen, giúp da săn chắc và khỏe mạnh. Nó giúp bảo vệ, chống oxy hóa & chống lại bức xạ cực tím ảnh hưởng đến da của bạn.

2. Chống lão hóa

Long nhãn có thể giúp loại bỏ nếp nhăn, đốm đồi mồi, xóa mờ vết thâm nám do sẹo gây ra. Thịt của trái cây chứa vitamin B và C cũng như chất chống oxy hóa, có đặc tính chống lão hóa, chống nứt nẻ, bong tróc da và khô da.

3. Làm giảm căng thẳng

Chúng còn được sử dụng để giúp giảm lo âu và mất ngủ. Trong y học cổ truyền Trung Quốc, trà nhãn ; giúp giảm lo lắng cũng như làm ấm cơ thể.

4. Cải thiện chất lượng giấc ngủ

Trong một nghiên cứu, người ta thấy rằng tiêu thụ loại trái cây này có thể giúp giảm lo âu, kéo dài thời gian ngủ. Thịt của trái cây và hạt thường được sử dụng trong thuốc bổ để tăng cường sự tập trung và tạo ra giấc ngủ sâu.

5. Thuốc bổ máu

Trong loại trái cây này có chứa một lượng chất sắt vừa đủ cho cơ thể, có thể giúp kích thích sản xuất hồng cầu và tăng cường lưu thông. Từ đó cũng đầy đủ oxy cho cơ thể, tăng năng lượng và ngăn ngừa các triệu chứng thiếu máu.

6. Hỗ trợ giảm cân

Nhãn rất ít calo, nên nó cực kỳ hiệu quả trong việc giảm cân. Mật độ dinh dưỡng có thể giúp ngăn chặn sự thèm ăn, Tuy nhiên bạn không nên quá lạm dụng nó vì có thể gây ra một số tác hại không mong muốn.

7. Tăng năng lượng

Trong y học cổ truyền, người ta tin rằng loại trái cây này có thể giúp cân bằng khí huyết, cải thiện mức năng lượng, ngăn ngừa bệnh mãn tính, giảm chóng mặt và tăng cường trao đổi chất.

8. Kiểm soát huyết áp

Hàm lượng Kali có trong nhãn có ảnh hưởng trực tiếp đến việc hạ huyết áp. Có cơ chế hoạt động như một thuốc giãn mạch, Nó có thể giải phóng sự căng thẳng trong các mạch máu và động mạch của bạn; cuối cùng có thể bảo vệ hệ thống tim mạch và giảm nguy cơ xơ vữa động mạch, đau tim và đột quỵ.

9. Bảo vệ thần kinh

Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng chúng có thể giúp cân bằng các chất điện giải trong cơ thể, giúp cải thiện chức năng của hệ thần kinh.

10. Tăng cường khả năng miễn dịch

Long nhãn, là một nguồn vitamin C phong phú, có thể tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn bên cạnh việc tăng các hoạt động chống oxy hóa.

11. Ngăn ngừa các bệnh mãn tính

Mặc dù có một lượng chất chống oxy hóa tối thiểu, chúng vẫn có thể giúp loại bỏ các gốc tự do và vô hiệu hóa tác động của chúng trong cơ thể. Điều này có thể giúp ngăn ngừa sự đột biến của các tế bào khỏe mạnh và giảm nguy cơ phát triển các bệnh mãn tính.

12. Hỗ trợ tiêu hóa

Loại thực phẩm này có hàm lượng chất xơ cao giúp phân mềm hơn và thúc đẩy chuyển động nhu động; ngăn ngừa các triệu chứng táo bón, khó tiêu, tiêu chảy, đầy hơi, chuột rút và đau dạ. Bên cạnh đó chúng còn đồng thời cải thiện hiệu quả hấp thu chất dinh dưỡng.

13. Cải thiện trí nhớ

Nhiều nghiên cứu đã liên kết việc tiêu thụ nhãn với khả năng nhận thức được cải thiện, đặc biệt là những nghiên cứu liên quan đến sự hình thành và lưu giữ bộ nhớ.

14. Điều trị rắn cắn

Ở Việt Nam, hạt của quả thường được sử dụng để trị rắn cắn và thường được ép vào vùng bị nhiễm bệnh. Nó chứa saponin, có khả năng hấp thụ nọc độc.

15. Sức khỏe tầm nhìn

Các vitamin B, đặc biệt là B6, B12 và axit folic có trong loại quả nhiệt đới này làm giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác và giúp duy trì sức khỏe thị lực.

16. Chăm sóc răng miệng

Long nhãn dồi dào vitamin B cũng được biết là giữ cho răng và nướu luôn trong tình trạng tốt.

Tác hại của nhãn đối với sức khỏe

Không có nhiều tác dụng phụ của ăn loại thực phẩm này đã được ghi nhận. Nhưng có khả năng bạn có thể bị dị ứng với nhãn.

Hàm lượng đường và carbs cao

Người mắc bệnh tiểu đường không nên dùng long nhãn. Mặc dù nó giúp tăng khả năng miễn dịch của bạn vì hàm lượng vitamin C và B cao, nhưng điều đáng báo động là hàm lượng đường.

Cách chọn mua trái nhãn ngon

Để chọn mua được những trái ngon, ít chất bảo quản – thuốc bạn có thể chú ý đến một số đặc điểm sau.

Hình thức: nên mua còn nguyên chùm, lá xanh, cuống tươi. Quả to, có màu vàng sậm còn lớp bụi phấn trông hơi sần. Quả trên cành còn bám chắc chắn, không bị rụng.

Hương vị: Khi cầm chùm nhãn có mùi thơm mát dễ chịu, không bị xộc hắc mùi hóa chất.

Ăn thử: trước khi mua bạn nên đề nghị dùng thử 1 -2 quả để chọn được những trái ngon. Khi bóc vỏ, cùi dày, mọng nước, hạt nhỏ. Khi ăn có vị thơm ngọt như đường phèn thì chắc chắn đó là nhãn tươi và không hóa chất.

Các cách chế biến trái nhãn

Loại trái cây này thường được ăn trực tiếp, tuy nhiên để không ngán và có phần mới lạ bạn có thể áp dụng một số các sau.

Chè long nhãn hạt sen: Chè hạt sen long nhãn ngọt đậm thơm bùi vị sen rất hợp để ăn giải nhiệt mùa hè.

Nhãn sấy khô: nhãn khô là một loại thuốc nhưng vẫn được sự dụng là một món ăn vặt thơm ngon, và chúng cũng là nguyên liệu chính cho món chè hạt sen nhãn nhục.

Sử dụng trong một số món ăn: loại trái cây này con được biến tấu trong một số món ăn như: thịt gà hầm long nhãn, gà sốt chanh long nhãn, nhãn lồng bọc tôm, chè long nhãn nấu trứng cút,…

Kem trái cây nhãn lựu xoài: một món ăn vặt dành cho những ngày hè ơi bức, kết hợp nhãn với lựu và xoài sẽ mang đến một hương vị mới lạ.

Câu hỏi thường gặp về quả nhãn

Ăn nhãn có nóng không ?

Nhãn được nhiều người cho làm một món ăn làm mát trong những ngày nắng nóng, đặc biệt nhất là những trái được ướp lạnh. Tuy nhiên, điều đó hoàn toàn trái ngược vì trong loại trái cây này chứa hàng lượng đường rất cao.

Ăn quá nhiều lại gây nóng trong người, là thủ phạm gây các đợt mẩn ngứa trên da, nổi mụn nhọt, mụn trứng cá xấu xí trên mặt.

Công dụng của nhãn tươi ?

1. Chăm sóc da;
2. Chống lão hóa;
3. Làm giảm căng thẳng;
4. Cải thiện chất lượng giấc ngủ;
5. Bổ máu;
6. Tăng cường năng lượng;
7. Kiểm soát huyết áp;
8. Bảo vệ hệ thần kinh;
9. Tăng cường khả năng miễn dịch;
10. Hỗ trợ tiêu hóa;
11. Cải thiện trí nhớ;
12. Điều trị rắn cắn.

Ăn nhãn sấy có tác dụng gì ?

long nhãn (cùi nhãn phơi, sấy khô) có tác dụng bổ ích tâm tỳ, dưỡng huyết, an thần dùng để bồi bổ cơ thể khi suy nhược.

1. Tăng lực;
2. Ăn uống kém, lâu tiêu;
3. Khí huyết không tốt, đau đầu, hoa mắt;
4. Suy nhược, thiếu máu.

Cho trẻ ăn nhãn có tốt không?

Nhãn chứa nhiều protein, chất béo và đường tự nhiên tốt cho sức khỏe của bé. Ngoài ra, loại quả này rất giàu các vitamin và chất khoáng như vitamin A, C, kali, photpho, sắt…

Tuy nhiên do ăn nhiều sẽ gây nóng trong người nên các bé đang bị nổi mụn thì cần hạn chế.

Những ai không nên ăn nhãn?

Tuy là một loại thực phẩm mang giá trị dinh dưỡng cao nhưng có một số điều cấm kỵ khi ăn nhãn để đảm bảo sức khỏe mà bất cứ ai cũng cần ghi nhớ:

1. Không ăn nếu muốn giảm cân;
2. Không được cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ tự ý ăn;
3. Phụ nữ khi có thai hạn chế ăn;
4. Người bệnh tăng huyết áp, gan nhiễm mỡ;
5. Người bị mụn nên kiêng;
6. Người béo phì nên ăn ít;
7. Bệnh nhân tiểu đường cấm kỵ ăn.

Bên trên là những kiến thức về dinh dưỡng mà nhãn mang lại, đã được HoangHaiGroup liệt kê các tác dụng, tác hại và những lưu ý cần biết để sử dụng nhãn một cách hiệu quả.

Nguồn: HoangHaiGroup

Nguồn tham khảo

Nguồn wikipedia.org bài viết Longan – Wikipedia https://en.wikipedia.org/wiki/Longan , cập nhật ngày 17/04/2017.

Nguồn healthline.com bài viết Longan Fruit vs. Lychee: Which Fruit Is Better?: https://www.healthline.com/health/longan-fruit-vs-lychee-benefits , cập nhật ngày 17/04/2017.